صرافی های ارز دیجیتال چه خدماتی ارائه می‌دهند؟

صرافی های ارز دیجیتال یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازار عظیم ارزهای دیجیتال می‌باشند. اگر قصد خرید و فروش ارزهای دیجیتال را داشته باشید، یکی از راه‌های آسان و قابل اعتماد این است که از طریق بهترین صرافی‌های ارز دیجیتال معاملات خود را انجام دهید. برای آشنایی با خدمات صرافی های ارز دیجیتال با ایرانکس همراه باشید.

صرافی ارز دیجیتال چیست؟

صرافی ارز دیجیتال یا اکسچنج (Exchange) بستری است که در آن اشخاص می‌توانند ارزهای دیجیتال خود را معامله و به ارز دیجیتال دیگر یا پول ملی تبدیل کنند. صرافی می‌تواند یک سایت باشد یا یک اپلیکیشن موبایل که روی تلفن همراه نصب می‌شود یا هر دو.

با ثبت‌نام در یک صرافی ارز دیجیتال می‌توانید در قبال پول ملی یا ارز دیجیتال دیگر، ارز دیجیتال خریداری کنید یا ارز دیجیتال خود را در قبال پول ملی (مانند ریال) یا یک ارز دیجیتال دیگر به فروش برسانید.

برای ثبت‌نام یا انجام معامله، نیاز به حضور فیزیکی در محل دفتر صرافی ارز دیجیتال وجود ندارد و تنها کافی است از طریق سایت یا اپلیکیشن موبایل اقدام شود، چراکه وقتی با دارایی‌هایی از جنس دیجیتال سروکار داریم، نیاز به مراجعه حضوری از بین می‌رود.

صرافی ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟

اینکه یک صرافی ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند به نوع صرافی بستگی دارد. در ادامه مقاله درباره انواع صرافی‌ها می‌خوانید، اما اگر بخواهیم نگاهی کلی به کار صرافی‌ها داشته باشیم، هر صرافی به یکی از این دو شکل کار می‌کند:

• حالت اول: شما با خودِ صرافی معامله می‌کنید. (از خود صرافی می‌خرید یا به خود صرافی‌ می‌فروشید.)
• حالت دوم: صرافی خودش طرف معامله نیست و فقط یک واسط بین خریداران و فروشندگان است و از انجام معاملات مقداری کارمزد می‌گیرد.

در تعداد کمی از صرافی‌ها (که البته در بین صرافی‌های ایرانی تعدادشان زیاد است)، طرف معامله خود صرافی است، یعنی افراد برای خرید ارز دیجیتال، آن را از خود صرافی خریداری می‌کنند و برای فروش، ارز دیجیتال خود را به خود صرافی می‌فروشند. در اینجا درآمد صرافی از تفاوت قیمت خریدوفروش است؛ یعنی قیمت خرید ارز دیجیتال از صرافی نسبت به قیمت فروش آن به صرافی بالاتر است.

در حالت دوم دیگر صرافی‌ها طرف معامله شما نیستند، بلکه در حقیقت واسط بین خریداران و فروشندگان هستند و از هر معامله درصدی کمیسیون (مثلاً ۰.۱ درصد از مبلغ معامله) دریافت می‌کنند. از نظر جهانی، اغلب صرافی‌ها به روش دوم کار می‌کنند، اما در ایران (حداقل در زمان نگارش این مطلب) بیشتر صرافی‌ها از نوع اول هستند، یعنی صرافی خودش طرف معامله است.

 دسته‌بندی صرافی‌های ارز دیجیتال

صرافی‌های‌ ارز دیجیتال را از چند جهت مختلف دسته‌بندی می‌کنند که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

•       دسته‌بندی صرافی‌های‌ ارز دیجیتال براساس مخاطبان

معمولا این صرافی‌ها براساس مخاطبان به دسته‌های خصوصی، عمومی و منطقه‌ای تقسیم‌بندی می‌شوند. در صرافی‌های خصوصی عضویت کاربران تنها با دعوت‌نامه از طرف صرافی انجام می‌پذیرد؛ اما در نوع عمومی این صرافی‌ها، خدمات برای مشتریان سراسر جهان ارائه می‌شود. در نوع منطقه‌ای نیز، تنها کاربرانی که در منطقه یا کشور خاصی قرار دارند حق عضویت در صرافی‌ را دارند.

•       دسته‌بندی صرافی‌های‌ ارز دیجیتال براساس نوع معاملات

در این نوع دسته‌بندی، صرافی‌های ارز دیجیتال با توجه به نوع فعالیتشان تقسیم‌بندی می‌شوند؛ مثلا در برخی از صرافی‌ها تنها در ازای پرداخت ارز فیات (Fiat currency) می‌توانید رمز ارز مورد نظر خود را خریداری کنید و بالعکس؛ و در برخی از آن‌ها تنها مجاز هستید رمز ارز خود را با رمز ارز دیگری مبادله کنید. در این بین برخی از صرافی‌ها نیز وجود دارند که از دو روش بالا پشتیبانی می‌کنند.

•       دسته‌بندی صرافی‌های‌ ارز دیجیتال براساس نوع مالکیت کیف‌پول کاربران

این دسته‌بندی رایج‌ترین نوع دسته‌بندی صرافی‌های‌ ارز دیجیتال است که در آن صرافی‌ها به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم می‌شوند. در صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز کاربران برای تضمین معاملات انجام شده، کلید خصوصی (Private Key) کیف پول خود را در اختیار صرافی قرار می‌دهند. این روش در حال حاضر رایج‌ترین روشی است که صرافی‌های‌ ارز دیجیتال برای تضمین معاملات انجام شده در بستر خود از آن استفاده می‌کنند.

در صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز (DEX) کلید خصوصی کیف‌پول تنها در اختیار خود کاربر قرار دارد و امنیت معاملات انجام شده در صرافی از طریق شخص ثالث تامین می‌شود معمولا معاملاتی که در این صرافی‌ها انجام می‌پذیرد از طریق قراردادهای هوشمند می‌باشد. صرافی‌های غیرمتمرکز زیاد مورد استقبال کاربران نیستند. علاوه بر این اگر کلید خصوصی آن‌ها گم شود هیچ راه‌حلی برای بازگردانی دارایی آن‌ها وجود ندارد و برای همیشه از دسترس مالکان خارج می‌شوند.

تفاوت نحوه کار صرافی ارز دیجیتال با صرافی فیزیکی

ناشناسی و حفظ حریم خصوصی

در بیشتر صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال، کاربران برای فعالیت در سطح یک نیاز به احرازهویت ندارند و می‌توانند با وجود محدودیت واریز و برداشت به معامله بپردازند. در ضمن در صرافی‌های غیرمتمرکز تریدرها بدون نیاز به واریز وجه قادر به معامله هستند و حتی دارایی آنها نیز در کیف پول آنها حفظ می‌شود. ولی برای فعالیت در صرافی فیزیکی کاربران نیاز به ارائه مدارک شناسایی و احراز هویت دارند و دارایی آنها قابل شناسایی می‌باشد. بنابراین یکی از مهم‌ترین تفاوت صرافی دیجیتال با صرافی فیزیکی وجود قابلیت ناشناسی و حفظ حریم خصوصی است.

اعتماد

در حال حاضر بازارهای مالی یک فضای گسترده هستند که به موقعیت فیزیکی محدود نمی‌شوند. صرافی‌های فیزیکی کمی با این بازار بزرگ، به‌روز و غیرمتمرکز فاصله دارند و وابستگی مکانی آن‌‌ها محدودیت‌های فراوانی را ایجاد می‌کند. بازارهای آنلاین تعطیل نمی‌شوند اما یک اکسچنج فیزیکی ممکن است یک روز در مکانی باشد و روز دیگر تعطیل شود. تمام کار اکسچنج‌های فیزیکی بر اساس اعتماد به موقعیت مکانی است که می‌تواند در هر لحظه وجود نداشته باشد.
موضوع مهم دیگر در خصوص اعتماد به صرافی ارز دیجیتال این است که همه چیز در شبکه اطلاعاتی بلاکچین کاملاً شفاف و قابل پیگیری است. تمام اعضای حاضر در شبکه می‌توانند به اطلاعات معامله‌ها دسترسی داشته باشند و در امنیت بالا کار خود را پیش ببرند. این اطلاعات برای همیشه در شبکه باقی مانده و هرگز کسی نمی‌تواند‌ آن‌ها را حذف یا دستکاری کند.

قیمت گذاری

پلتفرم‌های ارز دیجیتال به کاربران خود این امکان را می‌دهند که قیمت‌ها را خودشان مشخص کنند و همه چیز براساس عرضه و تقاضا بین افراد مشخص می‌شود (مانند پلتفرم معاملاتی ایرانکس). کاربران در این پلتفرم‌ها، شرایطی متعادل و منصفانه را تجربه می‌کنند و می‌توانند با این شرایط یک ارز را با قیمت بهتری از آنچه خریداری کرده‌اید، بفروشید. صرافی‌های فیزیکی چنین شرایطی ندارند و قیمت‌ها توسط خودشان با توجه به بازارهای سنتی مشخص می‌شود و شما حق انتخاب ندارید.

معامله گری

صرافی‌ ارز دیجیتال به شما این امکان را می‌دهد تا معامله‌گری کنید و بتوانید در هر ترید نقاط حساس بازار را پیدا کنید، به کسب سود بپردازید و سرمایه خود را افزایش دهید. اکسچنج فیزیکی چنین امکانی را به شما نمی‌دهد و تنها می‌توانید ارز فیات خود را به فیات دیگری تبدیل کنید یا نقل و انتقال انجام دهید. همین یکی از مزیت‌های بزرگ ارزهای دیجیتال و اکسچنج‌های آن‌هاست که به شما امکان خلق ثروت و کسب درآمد می‌دهند.

تنوع سهم ها

شما با حضور در بازار رمزارزها شانس این را دارید تا هر مقدار که می‌خواهید از ارزهای مورد نظر خودتان را داشته باشید و تنوع این کوین‌ها در اکسچنج‌های کریپتویی بسیار زیاد است. اکسچنج فیزیکی چنین شانس بزرگی را به شما نمی‌دهد و تنها می‌توانید از بازار مشخصی سهم داشته باشید و انتخاب‌هایتان محدود است.

پشتیبانی

صرافی‌های رمزنگاری موظف هستند از عملکرد صحیح سایت و رفع مشکلات احتمالی بین معامله‌گران مختلف اطمینان کامل حاصل کرده و عملکردی بی‌نقص داشته باشند. بنابراین در چنین سیستم‌هایی، سرویس پشتیبانی حرفه‌ای ارائه می‌شود که به شما کمک می‌کند تا مشکلات را  به‌صورت ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته بدون تعطیلی حل کنید. پشتیبانی اکسچنج دیجیتال در شرایط مختلف از جمله این موارد در کنار شما هستند:

• مراحل ایجاد حساب کاربری و تایید آن
• واریز و برداشت وجه
• هرگونه مشکل یا ابهام که در خصوص استفاده از سیستم سایت و اپلیکیشن آن‌ها دارید

اکثر صرافی‌های فیزیکی و سنتی در ارائه پشتیبانی ضعیف عمل‌ می‌کنند و مشتریان ممکن است نتوانند همیشه و بدون تعطیلی به آن‌ها دسترسی داشته باشند. تمام اطلاعاتی که مشتریان از اکسچنج دارند، شماره تماس و نشانی است که ممکن است در تعطیلات یا موارد اضطراری که مشتریان به آن‌ها نیاز دارند در دسترس نباشند.

سرعت

یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مورد توجه معامله‌گران، سرعت است. وظیفه اصلی اکسچنج ارز دیجیتال  ایجاد شرایط مناسب تجاری برای همه فعالان بازار است. سیستم معاملاتی این صرافی‌ها به شما این امکان را می‌دهد مبادله یک رمزارز با ارز دیگر در عرض چند دهم ثانیه انجام شود. همچنین شما محدودیتی برای انتقال مبالغ بزرگ ندارید.

استفاده از اکسچنج فیزیکی معمولاً مدت زمان پردازش معاملات را برای شما بیشتر می‌کند. باید منتظر بمانید تا درخواست شما بررسی و تأیید شود که این یعنی فیلترهای بیشتر و زمان طولانی‌تر.

دلایل تفاوت قیمت رمز ارزها در صرافی‌های ارز دیجیتال

صرافی‌های‌ ارز دیجیتال بصورت مستقل و جداگانه فعالیت می‌کنند و قیمت لحظه‌ای ارزهای دیجیتال در یک صرافی را عرضه و تقاضا و خرید و فروش‌های انجام شده در آن تعیین می‌کند و با توجه به برآیند قیمت‌های صرافی‌های مختلف قیمت جهانی هر ارز دیجیتال مشخص می‌شود. معمولا تفاوت قیمت در این صرافی‌ها بسیار ناچیز است و اگر این اختلاف بیشتر باشد هجوم معامله گران به این صرافی اختلاف قیمت را متعادل می‌سازد.

نحوه کار صرافی های ارز دیجیتال و گسترش پذیرش رمزارزها

بلاکچین فرصتی را فراهم کرد تا نه تنها بازارهای مالی و ارزهای دیجیتال که صنایع مختلف نیز از آن بهره‌مند می‌شوند. پس از ظهور کریپتوکارنسی، بسیاری از رسانه‌ها و دولت‌ها سعی کردند در مقابل آن مقاومت کنند و مانند هر فناوری تازه‌ای با هجمه‌های زیادی روبه‌رو شد. گذشت زمان و آگاهی جامعه از این فناوری باعث شد تا مخالفت‌ها کمتر شده و دانش کلی نسبت به آن افزایش پیدا کند. اکنون بسیاری از کشورها ارزهای دیجیتال را پذیرفته‌اند، برای آن قانون، مالیات یا مجوز در نظر گرفته‌اند و حتی برخی از آن‌ها مانند سوئیس (ایالت زوگ) و آمریکا (شهر میامی) آن را به‌ عنوان روشی برای پرداخت مالیات‌ قبول کرده‌اند.

امنیت و شفافیتی که نحوه کار صرافی‌ ارز دیجیتال و بلاکچین با خود به‌همراه آورده‌ است، می‌تواند در خلق توسعه پایدار و رشد ثروت اثر زیادی داشته باشد. کشورهای دیگری هم هستند که رمزارزها را پذیرفته و این شانس را در اختیار مردم و خودشان قرار داده‌اند تا با پیشرفت جهانی هم‌مسیر شوند؛ ژاپن، استرالیا، آلمان، بریتانیا، سنگاپور، آفریقای جنوبی، آمریکا، هند و مالزی از این دست کشورها هستند. این همان فرصتی است که اکسچنج فیزیکی و صنعت مالی سنتی نمی‌تواند آن را برای ما فراهم کند، چه بسا خود این صرافی‌ها در بسیاری از نقل و انتقالات با مشکلات تحریمی مواجه هستند و کارآمد نیستند.

راه اندازی صرافی های ارز دیجیتال در ایرانی قانونی است؟

تقریبا اغلب صرافی‌های‌ ارز دیجیتال معتبر بین‌الملی به دلیل تحریم‌های اقتصادی به کاربران ایرانی خدمات ارائه نمی‌دهند. با وجود اینکه بسیاری از معامله گران توانسته‌اند با روش‌هایی این محدودیت‌ها را پشت سر بگذارند. اما این کار همواره با ریسک مسدود شدن حساب کاربری و دارایی‌های آنها همراه می‌باشد.

در سال‌های گذشته و با توجه به افزایش اقبال عمومی ارزهای دیجیتال بسیاری از فعالان این حوزه با هدف تامین نیازهای کاربران ایرانی اقدام به راه اندازی صرافی های ارز دیجیتال داخلی کرده‌اند. از آنجایی که در حال حاضر قوانین روشنی در خصوص ارزهای دیجیتال در کشور وجود ندارد، تردیدهای زیادی برای راه اندازی یک صرافی ارز دیجیتال وجود دارد. بانک مرکزی در این باره یک پیش‌نویس در خصوص سیاست‌های خود در قبال صرافی‌های‌ ارز دیجیتال ارائه کرده است. در این پیش‌نویس قوانین مربوط به تمام نهادهایی که در زمینه عرضه اولیه سکه (ICO)، صرافی‌های رمز ارز و سامانه‌های مرتبط، کیف‌پول رمز ارز (Digital Wallet) و استخراج اشاره شده است. در ادامه برخی از این سیاست‌ها را بررسی خواهیم کرد؟

• بانک مرکزی هیچ  تضمینی در خصوص تایید اصالت رمز ارزها ارائه نمی‌کند و برای مدیریت و ثبات قیمت این ارزها نیز مکانیزمی اعمال نخواهد کرد.
• ریسک و خطرات ناشی از سرمایه گذار در حوزه ارزهای دیجیتال تماما متوجه سرمایه گذار خواهد بود.
•  مسئولیت درستی عملکرد پلتفرم‌ صرافی‌های‌ ارز دیجیتال و تضمین امنیت آن به عهده مالکان صرافی ارز دیجیتال خواهد بود.
• صرافی‌های آنلاین می‌بایست قوانین مبارزه با پولشویی و شناسایی مشتریان (KYC) را رعایت کنند.
• خرید و فروش رمز ارزها تنها در صورتی که هویت فرد تایید شد، امکان‌پذیر است.
• سقف تبدیل ریال به رمز ارزها و بالعکس می‌بایست تابع قوانین و مقررات عمومی ارز کشوری باشد.