در گذشته خرید طلا یکی از رایجترین کارها برای حفظ سرمایه در برابر نوسانات بازار بود. به همین دلیل سرمایهگذاری روی طلا بسیار رایج شد. بیت کوین هم توانست در مدت کمی، سهم خود را در بازار سرمایهگذاری پیدا کند و اخیراً افراد زیادی به خرید بیت کوین روی آوردهاند. در این مقاله، قصد داریم بررسی کنیم که کدام گزینه یعنی طلا یا بیت کوین، برای سرمایهگذاری مناسبتر است؟ با
ایرانکس همراه باشید.
نگاهی به سیر تکاملی طلا و بیت کوین
تاریخچه طلا در دنیای ما به حدود 7000 سال قبل برمیگردد. طلا برای نخستین بار توسط مصریها کشف شد. جلوتر که میآییم، این هخامنشیان بودند که برای نخستین بار سکههای طلا را ضرب کرده و در مبادلات مالی مورد استفاده قرار دادند. مدتها بعد در سال 1066 میلادی، انگلیسیها برای نخستین بار سیستم ارزی یکپارچه مبتنی بر طلا راهاندازی کرد.
بعد از آن، آمریکاییها بودند که استاندارد طلا را برای چاپ پول در اقتصاد خود برگزیدند. بر این اساس طلا بهعنوان پشتوانه رسمی پول در آمریکا شناخته میشد. بعدها در سال 1976 رسما نظام اقتصادی مبتنی بر طلا تحت عنوان برتون وودز کنار گذاشته شد.
در تمام تاریخ که نگاه میکنید، طلا علی رغم فراز و نشیب بسیاری که پشت سر گذاشته، همواره ارزشمند بوده است. هر چند امروز علاوه بر سرمایهگذاری و ساخت جواهرات، از این فلز گرانبها در کاربردهای مختلف صنعتی نیز استفاده میشود؛ اما هنوز بهعنوان یک دارایی ارزشمند برای محافظت از سرمایه در برابر تورم، در جهان توسط اقشار مختلف مردم شناخته میشود.
در مقابل بیت کوین قرار دارد که نقطه آغاز آن به سال 2009 میلادی برمیگردد. فردی با هویت مستعار ساتوشی ناکاموتو این ارز دیجیتال را معرفی کرد. بیت کوین یک ارز رمزنگاری شده است که مالکیت آن در قالب کلیدهای خصوصی بین افراد در بستر شبکه بلاکچین جابهجا میشود. بنابراین اصلا خبری از بیت کوین بهعنون یک سکه فیزیکی نیست.
برخلاف طلا که از همان ابتدا ارزشمند بود، بیت کوین در اوایل راه خود قیمتی کمتر از 1 سنت داشت و چندان مورد توجه قرار نمیگرفت؛ اما بهمرور زمان رشد خیره کنندهای را ثبت کرد. هر چند توسعه دهندگان بیت کوین در تلاش هستند آن را به عنوان یک ارز رایج برای پرداخت در زندگی روزمره جا بیندازند؛ اما فعلا BTC بهعنوان دارایی برای محافظت از سرمایه در برابر تورم در نظر گرفته میشود.
مزیتهای طلا نسبت به بیت کوین
سالیان طولانی است که طلا بهعنوان یک دارایی امن به شمار میآید. درحالیکه بیت کوین نزدیک به یک دهه است که راهاندازی شده است. اگرچه بیت کوین در همین مدت کوتاه توانست سروصدای بسیار زیادی ایجاد کند و نظر سرمایهگذاران را به خود جلب کند. اما برای پاسخ به سؤال طلا یا بیت کوین، طلا چند ویژگی برای خودنمایی دارد:
قانونیبودن
اگر شما طلا داشته باشید و دزدی آن را به سرقت ببرد، میتوانید از مراجع قانونی بخواهید که دزدی از شما را پیگیری کنند. همچنین میتوانید از صندوق امانات بانکها برای حفظ و نگهداری طلای خود استفاده کنید. بههرحال، قانون مالکیت شما را بر طلا به رسمیت میشناسد و از آن حفاظت میکند.
سابقۀ طولانی در تاریخ
بیش از ۵ هزار سال است که انسان کار خریدوفروش و معامله را انجام میدهد. خیلی زود بشر یاد گرفت بهجای مبادلۀ کالا به کالا، از طلا بهعنوان ابزار تعیین ارزش معامله استفاده کند. این ویژگی باعث میشود که طلا در ذهن مردم دنیا بسیار مورد اعتماد تر، جذابتر و کمریسکتر باشد.
ردپای طلا تقریباً در تمام مناسبات اجتماعی ما دیده میشود؛ از ازدواج گرفته تا پشتیبانی ارزش پول ملی بهعنوان مهمترین پول کشورها. به همین دلیل، طلا یک گزینۀ قطعی سرمایهگذاری برای همه، حتی برای دولتها است.
حمایت بانکها
بسیاری از دولتها و بانکهای مرکزی در سراسر جهان و ایران طلا را بهعنوان یک ذخیره قابلاعتماد میدانند و از آن بهعنوان پشتوانه مالی استفاده میکنند. اما عملاً هیچ نهاد مرکزی بر روی بیت کوین کنترل ندارد و در برخی از کشورها نگهداری و فروش بیت کوین برای بانکها ممنوع است. حضور نهاد مالی قدرتمندی مانند بانک مرکزی برای حمایت از طلا، به این فلز باارزش یک امتیاز مثبت برای سرمایهگذاری میدهد.
نوسان
طلا نسبت به بیت کوین بازار باثباتتری دارد. یکی از نگرانیهای اصلی سرمایهگذارانی که به دنبال سرمایهگذاری امن هستند، نوسانات قیمت بیت کوین است. از طرفی، قیمت بیت کوین میتواند تحتتأثیر اخبار نادرست و شایعات نیز قرار بگیرد. این اخبار در حوزهٔ ارزهای دیجیتال میتواند سرمایهگذاران را به تصمیمگیری سریع وادار کند و منجر به افزایش و یا کاهش قیمت بیت کوین شود؛ هرچند این موضوع در مورد طلا نیز صادق است. قیمت طلا نیز تحتتأثیر برخی اخبار و یا وقایع، شاید افزایش یا کاهش ناگهانی را تجربه کند. هرچند این تأثیر نسبت به بیت کوین بسیار کمتر است.
تمام موارد عنوان شده در بالا بین طلا یا بیت کوین، شرایط طلا را مطلوبتر جلوه میدهد، اما مزایای بیت کوین نسبت به طلا چیست؟
مزیتهای بیت کوین نسبت به طلا
آنچه تا اینجا گفته شد، مزیتهای طلا بود که شما را به سرمایهگذاری بر روی این فلز باارزش تشویق میکرد و انتخاب شما بین طلا یا بیت کوین را آسان میکرد. اما باید روی دیگر سکهٔ سرمایهگذاری را هم ببینیم.
بیت کوین ظرفیتهای قابلتوجهی برای سرمایهگذاری دارد که در این بخش به آنها میپردازیم:
نقدشوندگی خیلی سریع
بازار ارزهای دیجیتال آنلاین است. یعنی از لحظهای که شما قصد فروش بیت کوین خود را داشته باشید، تا نقدکردن آن میتواند کمتر از چند دقیقه وقت شما را بگیرد. این در حالی است که خریدوفروش طلا به مراجعه حضوری نیاز دارد.
یکی از مهمترین ویژگیهای مشترک طلا یا بیت کوین، سرعت نقدشوندگی بالا در صورت نیاز است. البته شاید تبدیل طلا به پول برای اغلب افراد سادهتر به نظر بیاید. اما درصورتیکه حتی برای مدت کوتاهی وارد بازار ارزهای دیجیتال شده باشید، میدانید که سرعت تبدیل بیت کوین به پول نقد بسیار بیشتر است.
ظرفیت بالای رشد قیمت
بازار جهانی روند رشد قیمت طلا را بسیار کنترل میکند. هرچند نوسانات قیمت میتواند بسیار زیاد باشد، اما این مقدار در برابر بیت کوین حرفی برای گفتن ندارد. بیت کوین، ارزی جدید و نسبتاً نوپا است. این یعنی احتمال رشد قیمت چندین برابری در سالهای آینده وجود دارد. زمانی که تعداد بیشتری از مردم دنیا متوجه پتانسیل این رمزارز شوند، اقبال به سمت آن بسیار بیشتر خواهد شد.
بررسی نوسانهای قیمت بیت کوین از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰، یک نکتۀ مهم برای سرمایهگذاران دارد. در سال ۲۰۱۷ قیمت بیت کوین به حدود ۲۰ هزار دلار رسید و بعد تا ۴ هزار دلار سقوط کرد. این رشد قیمت در سال ۲۰۲۰ هم اتفاق افتاد. این نوسانات شدید، دیگر سؤال «آیا بیت کوین دوام میآورد؟» را از ردهخارج کرده است و جواب قطعی این سؤال بله! است. سؤال مهمتر این است که «بیت کوین چقدر ظرفیت رشد دارد؟» کارشناسان بازار میگویند تا ۴۰۰ هزار دلار، برای بیت کوین رقمی رویایی نیست!
امکان استفاده بهصورت پول نقد
امروزه فروشگاههای اینترنتی زیادی در سراسر دنیا، بیت کوین را بهعنوان یک رمزارز معتبر میشناسند و به مشتریان خود امکان خرید کالا و خدمات با استفاده از بیت کوین را میدهند. از این نظر، بیت کوین تفاوتی با پول نقد ندارد. تفاوت از آنجا آغاز میشود که این رمزارز پتانسیل رشد قیمت بالایی دارد. یعنی هم میتوانید به چشم یک سرمایهگذاری و هم به چشم یک کارت اعتباری به بیت کوین نگاه کنید.
حریم خصوصی و امنیت
شما برای خرید طلا حتماً باید به یک صرافی معتبر رفته و با کارت اعتباری خود یا پول نقد خرید کنید. یعنی یک ارتباط چهرهبهچهره برقرار کنید. این ویژگی برای بیت کوین وجود ندارد. امکان حفظ حریم خصوصی در بیت کوین بسیار بیشتر است و شما میتوانید دارایی خود را روی یکتکه کاغذ، تلفنهمراهتان یا کیف پولهای کوچک آفلاین ذخیره کنید. اگر نکات امنیتی را بهخوبی رعایت کنید، جای دارایی شما هم همیشه در شبکه بلاکچین امن خواهد بود.
بهعلاوه، محدودیتهایی که بانکها و نهادهای سیاسی برای اشخاص و گروههای مختلف ایجاد میکنند، روی بیت کوین اثری ندارد. اگر بخواهید بیت کوین بخرید، محدودیتهایی مثل ملیت، نژاد و رنگ پوست فرد روی خریدتان تأثیر نخواهد داشت، اما برای خرید طلا خصوصاً از بازارهای بینالمللی، این ویژگیها سد راه بسیاری از افراد خواهد بود.
انتقال سریعتر
سرعت انتقال بیت کوین بسیار بیشتر از طلاست. اگر نیاز داشتید که سرمایه خود را به کسی خارج از مرزها منتقل کنید، طلا میتواند یک چالش جدی برای شما ایجاد کند. درحالیکه بیت کوین را میتوانید در کمتر از نیم ساعت به هرکسی در هر جای دنیا انتقال دهید.
شباهتهای سرمایهگذاری در بیت کوین یا طلا
در زیر به برخی از شباهتهای
سرمایهگذاری در بیت کوین یا طلا پرداخته شده است:
1. قابلیت تعویض
به توانایی یک سرمایه برای مبادله با سرمایه دیگر از همان نوع «تعویضپذیری» گفته میشود. از این نظر هم طلا و هم بیت کوین قابلیت تعویض با داراییهای دیگر را دارند.
2. نادر بودن
طلا و بیت کوین هر دو کمیاب هستند و بهمیزان محدودی عرضه میشوند. بیشترین تعداد بیت کوینهایی که تا سال 2140 عرضه خواهد شد به 21 میلیون توکن خواهد رسید.
با توجه به اینکه طلای موجود در سطح زمین بیشتر استخراج خواهد شد، عرضه آن نیز محدودیت بیشتری خواهد یافت. بنابراین در آینده تولید طلا کاهش مییابد و استخراج آن نیز سختتر میشود.
3. فرصتهای پوششی
بیت کوین و طلا با بازار سهام، همبستگی کمی دارند، بنابراین در مقابل تورم مصون خواهند ماند. این ویژگی باعث شده است سرمایهگذارانی که بهدنبال محافظت از موقعیتهای خود هستند، از این دو بهعنوان گزینههای مناسب یاد کنند.
تفاوتهای اصلی سرمایهگذاری در بیت کوین یا طلا
سرمایهگذاری در بیت کوین و طلا تفاوتهایی با هم دارد که در اینجا برخی از آنها را برمیشمریم:
1. طبیعت دوگانه طلا
هزاران سال است که از طلا بهعنوان یک راه مهم ذخیره ثروت، سرمایهگذاری و مبادله استفاده میشود. این نوع سرمایهگذاری نهتنها در اختیار سرمایهگذاران نهادی و بانکهای مرکزی در سراسر جهان قرار دارد، که عموم افراد نیز به آن دسترسی دارند. طلا کاربرد فزایندهای در فناوری و لوازم الکترونیکی پیشرفته نیز دارد و در بین جواهرات بسیار محبوب قرار گرفته است.
این ماهیت دوگانه باعث میشود طلا بهعنوان کالای سرمایهگذاری و مصرفی ارزشگذاری شود. این ویژگی آن را از دیگر داراییهای سرمایهگذاری متمایز میکند.
ارزهای رمزنگاریشده مثل بیت کوین، دیجیتالی نیستند و منابع تقاضای آنها بیشتر بر سرمایهگذاری متمرکز هستند. طبق اعلام شورای جهانی طلا، نوسانات اخیر در قیمت بیت کوین اجازه نمیدهد گزینه مناسبی برای ذخیره ثروت در بلندمدت بهشمار آید.
2. طلا یک عنصر طبیعی کمیاب
روزی طلا یا بیت کوین هر دو به پایان راه خواهند رسید. در 20 سال گذشته ذخایر طلا رشد حدود 1.7 درصد در سال را ثبت کردهاند. از سوی دیگر، سهام بیت کوین حدود 3 درصد در سال افزایش نشان میدهد. علاوه بر این، فضای کریپتوکارنسی در سالهای اخیر بهشدت رشد کرده است. هزاران نوع ارز دیجیتال در کنار بیت کوین وجود دارد که از طریق پلتفرمهای آنلاین میتوان آنها را خرید.
3. خطر بالای سرمایهگذاری در بیت کوین یا طلا
قیمت
Bitcoin در دو سال گذشته بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. این افزایش در سال 2020 چهار برابر شد. افراد و نهادهای بسیاری با مشاهده روند صعودی قیمت
بیت کوین برای سرمایهگذاری به آن روی آوردهاند. البته این روند با نوسانات قابل توجهی نیز همراه بوده است. بیت کوین در دو سال گذشته سه برابر بیشتر از S&P 500 و بیش از چهار و نیم برابر بیشتر از قیمت طلا نوسان داشته است.
علاوه بر این، ارزش بیت کوین در معرض خطر قابل توجهی قرار دارد. این بدان معناست که در طول هر هفته در دو سال گذشته، سرمایهگذاران بهازای هر 10000 دلاری که در بیت کوین سرمایهگذاری کردهاند، 5 درصد احتمال از دستدادن 1382 دلار آمریکا را داشتند. این رقم تقریبا پنج برابر بیشتر از خطر سرمایهگذاری برای طلا است.
4. سرمایهگذاری امن در بیت کوین یا طلا
در برخی از دورهها بیت کوین رفتارهایی شبیه به «منابع امن» از خود نشان داده است. زیرا به نظر میرسد در جهتی مشابه با برخی پرچینهای سنتی از جمله طلا حرکت میکند. با این حال، هیچ روند ثابتی برای توضیح این رفتار وجود ندارد.
بهعنوان مثال، در مارس 2020،
قیمت بیت کوین بیش از 40 درصد کاهش یافت و در پایان همان ماه روند نزولی 25 درصدی را تجربه کرد. درحالیکه قیمت طلا که در ابتدای ماه مارس 8 درصد کاهش پیدا کرده بود، بهسرعت به قیمت اولیه بازگشت و با ادامه افزایش سرمایهگذاران در سبد سهامشان، به مسیر صعودی خود ادامه داد.
بیت کوین یا طلا
سرمایه گذاری همواره با خطراتی همراه است. اگر میخواهید بهعنوان بیمه در برابر تورم یا سقوط اقتصادی سرمایه گذاری کنید،بهتر است طلا را انتخاب کنید. طلا یک دارایی فیزیکی است که خطری ندارد. اگر پول نقد دارید و میخواهید در ارزهای دیجیتال بهصورت کوتاهمدت سرمایهگذاری کنید، بیت کوین گزینه مناسبی برای این کار است.
نظرات کاربران