استیبل کوین یا ارز باثبات چیست؟
نوسان دنیای رمزارزها در حال حاضر به قدری زیاد شده است که یکی از راه‌های جلوگیری از آسیب و کاهش ارزش دارایی‌ها استیبل‌کوین ها است. سوال اینجاست که استیبل کوین چیست و به چه کاری می‌آید؟ به طور خلاصه استیبل کوین‌ها دارایی‌های دیجیتالی هستند که ارزش ثابتی دارند و عموما با دارایی‌های باثباتی مانند دلار آمریکا، پوند و … پشتیبانی می‌شوند. برای اشنایی بیشتر تا انتهای مقاله همراه ایرانکس باشید.
استیبل کوین چیست؟
به طور ساده استیبل‌کوین (Stablecoin) را می‌توان به عنوان رمز ارزی معرفی کرد که به جهت جلوگیری از نوسانات بسیار زیاد رمزارزها معرفی شده است. از این جهت به آن استیبل کوین می‌گویند که قیمت آن همواره ثابت و پایدار است یعنی در گذر زمان دچار افزایش یا افت قیمت نمی‌شود. مثلا تتر یا USDT یکی از معروف‌ترین استیبل کوین‌هاست که همواره معادل ۱ دلار آمریکا قیمت دارد.
فناوری این نوع رمز ارز با دیگر ارزهای دیجیتال تفاوتی ندارد اما چیزی که آن را متمایز می‌کند این است که استیبل کوین دارای پشتوانه‌ی با ارزش است که دارای اعتبار و قابلیت قیمت‌گذاری باشد. بر خلاف بیت‌کوین، استیبل‌کوین‌ها توسط فرد اختراع نشدند و توسط سازمان‌ها و ارگان‌های مالی و اعتباری به جهت آسان‌تر کردن معاملات دیجیتال و جلوگیری از نوسانات ارزهای دیجیتال، راحت‌تر شدن امکان تراکنش‌ها در سراسر جهان، ساخته و وارد دنیای رمزارزها شدند.
طبق تعریف، استیبل کوین‌ها ارزهای دیجیتالی هستند که قیمت آنها به گونه‌ای طراحی شده است که به یک ارز دیجیتال، پول فیات یا کالاهای قابل مبادله (مانند فلزات گران‌بها یا فلزات صنعتی) وابسته باشد.
ژیروسکوپ چیست و استیبل کوین آن چه خصوصیت‌هایی دارد؟
مکانیزم استیبل کوین ژیروسکوپ
ذخایر استیبل‌کوین ژیروسکوپ شامل یک پورتفولیو همه‌جانبه یا به اصطلاح all-weather است. این دارایی نه‌تنها ریسک قیمت، بلکه پارامترهای دیگری نظیر ریسک‌های طرف مقابل، نظارت و سانسور را نیز در نظر می‌گیرد. هدف نهایی این موضوع، حفظ ارزش‌های اصلی حوزه دیفای است. با این حال با توجه به این که استیبل کوین Gyroscope جنبه‌های مختلفی از ریسک‌بازار را مد نظر خود قرار می‌دهد، نیازمند بخش‌های بیشتری از یک صندوق ذخیره خواهد بود. همین موضوع، یک مکانیزم متفاوت را برای Gyro به ارمغان آورده است.
این پروژه از یک حلقه بسته آربیتراژ استفاده می‌کند. به این صورت که اگر قیمت دارایی بالاتر از حد واقعی خود رود، امکان ضرب استیبل‌کوین‌های بیشتر و فروش آن به منظور تعدیل قیمت وجود خواهد داشت. درآمد حاصل از این کار به صورت مستقیم به صندوق ذخیره ارجاع داده می‌شود. در سمت دیگر اگر قیمت هر واحد استیبل کوین Gyro به زیر حد تعیین شده برسد، موضوع ممکن است کمی پیچیده‌تر شود. در این شرایط از یک حلقه بسته آربیتراژ مشابه و کنترل شده استفاده خواهد شد. در حالت عمومی ممکن است بسته به نوسانات بازار، شرایط زیر در بازار ایجاد شود:
- اگر مقدار ذخیره شده در صندوق امکان پوشش ۱۰۰ درصد از استیبل کوین‌های موجود در بازار را داشته باشد، این حلقه آربیتراژ نامحدود خواهد بود. در نتیجه امکان خرید استیبل کوین‌ها از بازار و ذخیره آنها با ارزش ۱ دلار وجود دارد. در یک وضعیت عادی، این شرط در اکوسیستم Gyroscope حاکم خواهد بود.
- در حالتی که ارزش دارایی صندوق ذخیره امکان پوشش ۱۰۰ درصد از استیبل کوین‌های در گردش را نداشته باشد، متدهای تنظیم قیمت الگوریتمی برای همسویی انگیزه کاربران و معامله‌گران در یک شرایط بازی‌گونه مورد استفاده قرار خواهند گرفت. هدف از این کار، جلوگیری از کاهش بیشتر ارزش تا زمان افزایش قیمت و عادی شدن شرایط است.
مفهوم استیبل‌کوین با پشتوانه فیات چیست؟
با آنکه ارز دیجیتال (cryptocurrency) از سال ۲۰۰۸ به مرور رواج پیدا کرده و تا به حال طرفداران زیادی را به خود جذب کرده است، اما هنوز افرادی هستند که برایشان درک ارز دیجیتال بسیار سخت و غیرقابل اعتماد است. در استیبل‌کوین‌های با پشتوانه فیات (ارز رسمی کشورهای مختلف) برای تثبیت ارزش و جلوگیری از نوسانات قیمتی، از دارایی‌های نقدی و ارزهای فیات به‌عنوان وثیقه استفاده می‌شود. مثلا یک ارز دیجیتال را درنظر بگیرید که معادل ۱ دلار (یا یورو، پوند، ین و…) است و با ارز رایج در یک کشور، حمایت می‌شود. خرید این رمز ارز همچنان اعتبار و ثبات پول رایج ارز فیات آن کشور را دارد. یعنی اگر خریدار ۱۰۰۰ تتر خریداری کند (که پشتوانه آنها دلار آمریکا است) معادل ۱۰۰۰ دلار دارای پشتوانه مالی است و می‌تواند با آن خرید و فروش انجام دهد.
هر استیبل‌کوین فرایند مختص به خود را دارد اما در نهایت همه از یک تابع جامع و اولیه تبعیت می‌کند و آن ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا است. روش کسب درآمد و خرید استیبل‌کوین‌ها نیز مثل خرید دیگر رمزارزها با استفاده از پلتفرم‌های قابل اعتماد امکان پذیر است.
از دیگر پشتوانه‌های استیبل‌کوین می‌توان به فلزات گران‌بها مثل، طلا اشاره کرد. خریدار دیگر نگران غیرملموس بودن رمزارز خود نیست اما این امر مستلزم حضور شخص سوم است که باعث کند شدن تراکنش در انجام این معاملات می‌شود. از مزایای آن می‌توان به سرعت سریع نقد شوندگی و انتقال سریع آن نسبت به دارایی‌های فیزیکی اشاره کرد.
استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال چیست؟
نوعی دیگر از پشتوانه استیبل‌کوین‌ها ارزهای دیجیتال دیگر هستند که توسط چند رمزارز دیگر مثلا بیت‌کوین یا اتریوم پشتیبانی می‌شوند. درواقع این استیبل‌کوین به معنای واقعی، پایدار نیست چراکه دنیای رمز ارز خود دارای نوسان است. البته اگر دقیق‌تر نگاه کنیم، خود ارزهای فیات هم نسبت به یکدیگر دارای نوسان ارزش هستند مثلا نسبت قیمت دلار و ریال دائما در نوسان است و این به دلیل کاهش و افزایش ارزش یک پول رخ می‌دهد.
استیبل کوین با پشتوانه دارایی‌های فیزیکی
از دیگر وثیقه‌هایی که برای حفظ ارزش استیبل‌کوین‌ها استفاده می‌شود، می‌توان به نفت یا فلزات گران‌بها مثل طلا و نقره اشاره کرد. در این حالت، خریدار دیگر نگران غیرملموس بودن رمزارز خود نیست؛ اما این امر مستلزم حضور شخص سوم است که باعث کندشدن تراکنش در انجام این معاملات می‌شود. از مزایای آن می‌توان به سرعت سریع نقدشوندگی و انتقال سریع آن نسبت به دارایی‌های فیزیکی اشاره کرد. برای مثال ارزهایی مانند ارز تتر گلد (XAUT) و پکس گلد (PAXG) پشتوانه فیزیکی دارند و توسط طلا حمایت می‌شوند. مثلا هر تتر گلد برابر است با یک اونس طلا که حدودا معادل ۳۱ گرم از این فلز است.
استیبل کوین بدون پشتوانه چیست؟
استیبل‌کوین دیگری وجود دارد که به اصطلاح به آن بدون پشتوانه می‌گویند و طبق الگوریتم‌ها یا قراردادهای هوشمند صورت می‌گیرد. استیبل کوین بدون پشتوانه عملکردی بسیار شبیه پول‌های فیات دارد. ارزهای فیات و پول رایج کشورها هم پشتوانه‌ای ندارند و صرفا بر اساس توافق کل مردم یک کشور دارای اعتبارند. در استیبل کوین‌های بدون پشتوانه هرچه تقاضا بیشتر شود، تعداد ارزهای تولید شده بدون پشتوانه هم بیشتر می‌شود تا پاسخ تقاضا را بدهد و تقریبا می‌توان گفت که شبیه مکانیزم بانک و چاپ پول عمل می‌کند که پیچیدگی بسیار زیادی را به همراه دارد.
سخن آخر
در قرن حاضر و با پیشرفت بسیار زیاد تکنولوژی شاهد اختراع رمزارزها، معادلات ریاضی و معاملات دیجیتالی و مهندسی و در حال حاضر نیز شاهد ورود استیبل‌کوین‌ها هستیم. دانستن این دانش و زندگی در عصر دیجیتال اجتناب ناپذیر است. تیم ایرانکس با ساده‌ترین زبان به آموزش مفاهیم ارزهای دیجیتال پرداخته است و همواره در کنار شماست.
