ارز دیجیتال دای چیست؟

ویژگی‌های ارز دای

استیبل کوین دای از زمان راه‌اندازی توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. این ارز ویژگی‌هایی دارد که آن را از استیبل کوین‌های دیگر مانند تتر متمایز می‌کند. برخی از ویژگی‌های دای ازاین‌قرار است:

تضمین تمرکززدایی

پلتفرم میکردائو مدلی متفاوت از دیگر استیبل کوین‌ها را برای دای طراحی کرده است تا تمرکززدایی مطلوب را تضمین کند. استیبل کوین‌های دیگر به پشتوانه‌‌ای از دارایی‌های فیات نیاز دارند که عموماً تحت‌مدیریت سازمانی متمرکز است. این در حالی است که هیچ نهاد متمرکزی مسئول انتشار دای نیست؛ بلکه میکردائو به‌صورت کاملاً غیرمتمرکز این کار را می‌کند.

وثیقه چندگانه

ویژگی مهم دیگر دای این است که ارزهای دیجیتال متنوعی را به‌عنوان وثیقه می‌پذیرد؛ درحالی‌که استیبل کوین‌های دیگر فقط ارز فیات یا ارز دیجیتال خاصی را به‌عنوان وثیقه می‌پذیرند. کاربران می‌توانند علاوه‌بر اتریوم از ارزهای دیجیتالی مثل کامپاند (COMP) و بریو اتنشن توکن (Brave Attention Token یا BAT) و یو اس دی کوین (USDC) به‌عنوان وثیقه برای دریافت دای استفاده کنند. جامعه ارزهای دیجیتال در حال بررسی پذیرش ارزهای دیجیتال دیگری هم هستند.

نرخ بهره دای

استیبل کوین دای ویژگی جالب دیگری هم دارد که به آن نرخ بهره دای (DAI Savings Rate) می‌گویند و چیزی شبیه به نرخ بهره بانکی است که بانک‌های مرکزی اعلام می‌کنند. نرخ بهره دای را جامعه میکردائو از‌طریق رأی‌گیری تعیین می‌کند. میکردائو قرارداد هوشمندی دارد که ویژه سپرده‌گذاری دای است. هرکسی توکن‌های دای خود را در این قرارداد هوشمند بگذارد، در ازای آن سود می‌گیرد. این سود معادل همان نرخ بهره دای است. نرخ بهره دای یکی دیگر از مکانیسم‌های میکردائو برای تثبیت ارزش دای در‌مقابل دلار است که با مدیریت تقاضا برای دای در بازار محقق می‌شود. هرگاه نرخ بهره دای افزایش یابد، تقاضا در بازار برای این استیبل کوین افزایش می‌یابد و اگر کاهش یابد، تقاضا هم کاهش می‌یابد.

دای چطور تولید می‌شود و چگونه کار می‌کند؟

ارز دیجیتال دای DAI از طریق سیستم وثیقه‌گذاری در پروتکل Maker تولید می‌شود. این فرآیند به این شکل است:

• کاربران می‌توانند ارزهای دیجیتال دیگری مانند اتریوم (ETH) را در قراردادهای هوشمند پروتکل Maker به عنوان وثیقه قفل کنند.
• در ازای این وثیقه، قراردادهای هوشمند به صورت خودکار توکن‌های دای را به کاربران اعطا می‌کنند. این توکن‌ها در واقع وام‌هایی هستند که با وثیقه‌گذاری دارایی‌های دیجیتال ایجاد شده‌اند.
• ارزش وثیقه‌گذاری شده باید همیشه بیشتر از ارزش توکن‌های دای دریافتی باشد تا از ریسک نکول یا کسری وثیقه جلوگیری شود.
• برای بازپس‌گیری وثیقه، کاربران باید توکن‌های دای را به قراردادهای هوشمند بازگردانند و هزینه‌ای را نیز پرداخت کنند.

این سیستم وثیقه‌گذاری، ساختار غیرمتمرکز دای را تأمین می‌کند و امکان تولید و مدیریت خودکار آن را توسط قراردادهای هوشمند فراهم می‌آورد. توکن‌های دای تولید شده، یک استیبل کوین با استاندار ERC20  هستند که می‌توانند در صرافی‌ ارز دیجیتال معامله شوند یا در برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) و بازی‌های بلاک چینی مورد استفاده قرار گیرند.

دای برای ایرانی‌ها از تتر بهتر است؟

دای یک استیبل کوین غیرمتمرکز است و توسط هیچ نهاد متمرکزی مانند شرکت Tether که پشت تتر قرار دارد، کنترل نمی‌شود. بنابراین خطر فریز شدن دارایی‌ها توسط یک نهاد خارجی تحت تأثیر تحریم‌های آمریکا در مورد دای وجود ندارد.

تتر به عنوان یک استیبل کوین متمرکز، دارای کد و قرارداد هوشمندی است که به مالکان شرکت Tether این اجازه را می‌دهد در صورت لزوم، واحدهای USDT را حتی در کیف پول‌های شخصی کاربران فریز کنند. این ریسک در مورد دای که غیرمتمرکز است، وجود ندارد. با توجه به تحریم‌های علیه ایران از سوی آمریکا، استفاده از تتر که یک رمزارز متمرکز آمریکایی است، می‌تواند ریسک فریز شدن دارایی را به همراه داشته باشد. در حالی که دای به دلیل ساختار غیرمتمرکز از چنین ریسکی به دور است. بنابراین، دای با ویژگی‌های غیرمتمرکز بودن، عدم کنترل توسط نهاد خاص و همچنین مصون بودن از خطر فریز شدن در شرایط تحریم‌ها، گزینه امن‌تر و مناسب‌تری برای کاربران ایرانی در مقایسه با تتر محسوب می‌شود.

کاربرد ارز دیجیتال دای

مهم‌ترین کاربرد دای برای در امان ماندن از نوسانات بازار است. هر برنامه‌ و پلتفرم به آستانه نوسان پایینی نیاز دارد تا بتواند روی یک بلاک چین قابل اجرا باشد. برای مثال وام‌ها، به سادگی نمی‌توانند با ارزی مانند بیت‌کوین که روزانه ۱۰ تا ۲۰ درصد نوسان قیمت دارد، پرداخت شوند. وام صادر شده به شکل رمزنگاری ممکن است ارزش خود را از دست بدهد یا اگر از بیت کوین برای ارسال حواله از یک کشور به کشور دیگر استفاده می‌کنید، احتمال دارد که حرکت قیمت در طول دوره تایید بلوک تراکنش شما، بیشتر از کارمزدهای دریافت شده باشد.

مهم‌تر از همه، استیبل کوین‌ DAI به صرافی‌های غیرمتمرکز اجازه می‌دهند تا جفت‌های معاملاتی را به‌ جای بیت‌کوین به دلار آمریکا تعیین کنند. این امر تجارت کریپتو را برای افراد معمولی به عنوان یک وسیله مبادله قابل دسترس‌ می‌کند.

یکی دیگر از کاربردهای ارز دیجیتال دای کسب درآمد است. کاربران از طریق سیستم نرخ پس‌انداز دای (DSR) می‌توانند وثیقه های اضافی را در Maker Vaults قفل کنند و دای دریافت کنند. مقدار DAI دریافتی بستگی به میزان وثیقه قفل شده دارد.

نحوه تنظیم ارزش ارز دیجیتال دای

در واقع این ارز از انگیزه‌های اقتصادی برای حفظ پیوند با دلار آمریکا استفاده می‌کند. هرچه قیمت دای از ۱ دلار فاصله بگیرد، انگیزه بیشتری برای ایجاد یا سوزاندن دای وجود خواهد داشت. کاربران همیشه می‌توانند زمانی که ارزش دقیقا با یک دلار برابر نباشد، درآمد کسب کنند. هرچه این ارز از میانگین بیشتر منحرف شود، انگیزه‌های بیشتری ایجاد می‌شود.

• اگر ارزش بیش از ۱ دلار باشد: روش ایجاد به این صورت است که هر DAI ایجاد شده فقط ۱ دلار هزینه دارد، به این معنی که می‌توانید DAI را با قیمت ۱ دلار ایجاد کنید و بلافاصله آن را در صرافی ارز دیجیتال با قیمت بیش از ۱ دلار بفروشید. این نوع آربیتراژ در واقع یکی از روش‌هایی است که سیستم برای ثابت نگه داشتن قیمت DAI روی ۱ دلار استفاده می‌کند.
• هنگامی که قیمت به زیر ۱ دلار می‌رسد: این موقعیت برای افرادی که قبلاً CDP باز کرده‌‌اند، به شکل تخفیف در بازپرداخت وام عمل می‌کند و می‌توانند بدهی خود را با احتساب دای کمتر از ۱ دلار پرداخت کنند. این مکانیسم تضمین می‌کند که ارز دیجیتال دای در صورت لزوم از بین می‌رود تا قیمت آن به ۱ دلار نزدیک شود.

پیش بینی آینده ارز دیجیتال دای

MakerDAO یا پلتفرم Maker یکی از تاثیرگذارترین پروژه‌ها در فضای DeFi است و تا زمانی که Compound جای آنها را گرفت، در رتبه نخست بود. شاید Maker جایگاه خود را به عنوان برنامه شماره یک DeFi از دست داده باشد، اما همچنان یکی از پلتفرم‌های اصلی در این فضا است.

از زمان انتشار دای در دسامبر ۲۰۱۷، ارزش بازار به طور پیوسته در حال افزایش است. با توجه به اینکه دای یک استیبل کوین است، این رشد در ارزش بازار یک نشانه قوی از پذیرش است. این ارز را می‌توان به قیمت هر ارز یا دارایی دیگر فیات برای آن موضوع مرتبط کرد. تیم Maker قصد دارد در نهایت DAI را به Digix متصل کند. Digix توکنی است که توسط طلای فیزیکی پشتیبانی می‌شود. در آینده می‌توان استیبل کوین‌های دیگری ایجاد کرد که به دیگر ارزهای اصلی، کالاها یا حتی سهام متصل می‌شوند. به همین دلیل است که می‌توان گفت آینده ارز دیجیتال دای روشن است و می‌تواند برای سرمایه‌گذاری گزینه مناسبی باشد.

مزایا و معایب DAI چیست؟

دای تمام مزایای یک استیبل‌کوین‌ را به همراه دارد و غیرمتمرکز بودن آن ویژگی‌های دیگری ایجاد می‌کند. این رمزارز بدون هیچ واسطه‌ای قابل مبادله است، هیچ شخص یا شرکتی بر روی آن کنترل ندارد و هیچ دولت یا مقام رسمی نمی‌تواند آن را تعطیل کند یا مانع عملکرد آن شود.

چیزی که DAI را از دیگر استیبل کوین‌ها جدا می‌کند و بزرگترین مزیت آن به حساب می‌آید، شفافیت کامل است و هر لحظه می‌توان میزان دارایی پشتیبان آن را مشاهده کرد. با استفاده از MakerScan می‌توان دریافت که چه میزان اتریوم یا سایر رمزارزها به عنوان وثیقه در نظر گرفته شده‌اند. این سطح از شفافیت را با رمزارزی مانند تتر که همیشه پشتش حرف و حدیث وجود داشته است،‌ مقایسه کنید.

اما توکن دای معایبی نیز دارد. در حالی که DAI از یک افت گسترده در ارزش اتریوم جان سالم به در برد و همچنان با دلار یکسان بود، اما همیشه نگرانی از سقوط ناگهانی ارزش اتر و بازار رمزارزها وجود دارد. در صورت سقوط ناگهانی​​، ممکن است هزاران یا ده‌ها هزار CDP فوراا قبل از بازگشت قیمت به حالت عادی، لیکویید شوند. علاوه بر این، کل پروژه بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده است که هنوز هم در معرض اشکالات است و نمی‌توان آن را بالغ در نظر گرفت.

موضوع دیگر که می‌تواند تهدیدی برای ارزش دای باشد،‌ وابستگی سیستم به اوراکل‌ها برای دریافت قیمت اتر است. اگر اختلالی در عملکرد اوراکل ایجاد شود، می‌تواند مشکل ایجاد کند.