دامیننس چیست؟ تاثیر آن در ارزهای دیجیتال
دامیننس چیست؟ یکی از شاخص‌های اصلی برای سنجش وضعیت پروژه‌های ارز دیجیتال، دامیننس (Dominance) است؛ از آن برای شناسایی میزان تسلط یک کوین یا توکن بر بازار کریپتو استفاده می‌شود. معامله‌گران با دانستن مفهوم دامیننس می‌توانند بر احساسات موجود در بازار کریپتو نظارت کنند و با دید باز معاملات خود را انجام دهند.
برای اینکه به تریدری حرفه‌ای تبدیل شوید، نیاز است با مفاهیم و اصطلاحات کاربردی کریپتو باید آشنا باشید. در این مطلب از بلاگ ایرانکس ، به سراغ بررسی دامیننس در بازار ارز دیجیتال می‌رویم و کاربردهای این شاخص در تحلیل تکنیکال را بررسی می‌کنیم؛ در ادامه با ما همراه شوید.
دامیننس چیست؟ به زبان ساده
دامیننس یک ارز دیجیتال به شما کمک می‌کند تا مسیر قیمتی آن را شناسایی کنید.
دامیننس معیاری است که به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا درک کنند که یک ارز دیجیتال چقدر در بازار تاثیرگذار است. به طور خلاصه این شاخص بیانگر تأثیر و نفوذ یک ارز مشخص بر کل بازار دیجیتال است. برای مثال، دامیننس بیت کوین نشان‌دهنده درصدی از بازار کریپتو است که بیت کوین آن را اشغال کرده است.
درک دامیننس مهم است زیرا امکان پیش‌بینی نسبی آینده بازار را به کاربران می‌دهد. هنگامی که ارزی مانند بیت کوین دامیننس بالایی دارد، نشان می‌دهد که اکثریت ارزش بازار در آن ارز دیجیتال متمرکز است که نشان از اطمینان به ثبات آن است.
از سوی دیگر، کاهش دامیننس می‌تواند نشان‌دهنده افزایش علاقه به کوین‌های جایگزین (آلت کوین‌ها) باشد. دامیننس نقش مهمی در فرایند تصمیم‌گیری معامله‌گران و تحلیلگران در بازار ارز دیجیتال ایفا می‌کند. این شاخص با اندازه‌گیری سهم یک ارز دیجیتال خاص نسبت به بازار کلی، بینشی از نحوه توزیع سرمایه در این صنعت ارائه می‌کند.
تاریخچه دامیننس چیست؟
مفهوم دامیننس در بازار ارز دیجیتال با ظهور بیتکوین مطرح شد.
مفهوم دامیننس برای اولین بار در سال‌های ابتدایی ظهور بیت کوین، ارز دیجیتال اصلی، در حدود سال ۲۰۱۳ بیان شد. در اوایل، بیت کوین عملا مترادف با ارز دیجیتال و دارای نرخ دامیننس نزدیک به ۱۰۰٪ بود زیرا تنها دارایی دیجیتال محسوب می‌شد. با رشد بازار و معرفی ارزهای بیشتر، دامیننس بیت کوین شروع به کاهش کرد، اگرچه همچنان یک ارز پیشرو باقی‌مانده است.
دامیننس بیت کوین تا زمان معرفی اتریوم در سال ۲۰۱۵ (شروع بازار رو به رشد آلت کوین‌ها)، همچنان در حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد بود. قراردادهای هوشمند اتریوم موارد استفاده جدیدی برای فناوری بلاک چین ایجاد کرد و علاقه افراد به پروژه‌های جایگزین را برانگیخت. این روند تا «عرضه اولیه ICO» در سال ۲۰۱۷ ادامه یافت. در آن زمان تعداد زیادی کوین جدید وارد بازار شد و سهم بیت کوین و دامیننس آن به حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد کاهش پیدا کرد.
با گذشت زمان، مفهوم دامیننس نه تنها بیت کوین، بلکه سایر ارزهای دیجیتال را که سهم قابل توجهی در بازار داشتند، را تحت تاثیر قرار داد.
امروزه، دامیننس به عنوان یک شاخص کلیدی در فضای کریپتو عمل و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تغییرات بازار و روندهای نوظهور در میان دارایی‌های دیجیتال را دنبال کنند.
کاربردهای دامیننس ارزهای مختلف
اگرچه دامیننس بیشتر در رابطه با قیمت بیت کوین مورد توجه قرار می‌گیرد؛ اما این مفهوم برای سایر ارزهای دیجیتال نیز کاربردهای متعددی دارد. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین جنبه‌های دامیننس در بازار کریپتو می‌پردازیم:
تشخیص روند کلی بازار
از اصلی‌ترین کاربردهای دامیننس ارزهای دیجیتال میتوان به تشخیص روند کلی بازار اشاره کرد. دامیننس بالای یک ارز دیجیتال مانند بیت کوین نشانگر این است که سرمایه‌گذاران تمایلی به سرمایه‌گذاری در آلت کوین‌های دیگری ندارند.
ارزیابی میزان اعتماد به پروژه‌ها
یکی دیگر از کاربردهای دامیننس ارزهای دیجیتال، ارزیابی میزان اعتماد و توجه سرمایه‌گذاران به آن‌هاست. به‌عنوان مثال، افزایش دامیننس اتریوم نشان‌دهنده رشد تقاضا برای این ارز و پروژه‌های مرتبط با آن، مانند دیفای (DeFi) و قراردادهای هوشمند است که می‌تواند باعث رشد قیمت اتریوم نیز بشود. علاوه بر این، با توجه به اینکه اتریوم معمولا به‌عنوان یکی از پیشروان اصلی در حرکت آلت کوین‌ها شناخته می‌شود، افزایش دامیننس آن می‌تواند نشانه‌ای از رشد دیگر آلت کوین‌ها و کاهش تمرکز سرمایه‌گذاران بر بیت کوین باشد.
تشخیص آلت سیزن (Altseason)
یکی از اصلی‌ترین کاربردهای دامیننس در بازار کریپتو، تشخیص و بررسی شروع آلت سیزن است. کاهش دامیننس ارز دیجیتال بیت کوین همواره با افزایش دامیننس سایر ارزهای دیجیتال یعنی آلت کوین‌ها همراه است که می‌تواند نشانه‌ای از شروع آلت سیزن باشد.
بررسی میزان نقدینگی
با تحلیل دامیننس ارزهای دیجیتال، میتوان میزان نقدینگی هر ارز را ارزیابی کرد. به‌عنوان مثال، افزایش دامیننس بیت کوین نشان می‌دهد که سرمایه و نقدینگی جدیدی وارد این ارز شده است. در مقابل، کاهش دامیننس یک آلت کوین مانند اتریوم می‌تواند نشان‌دهنده خروج سرمایه از آن و کاهش توجه سرمایه‌گذاران باشد.
دامیننس های مهم در بازار
دامیننس تتر، بیت کوین و اتریوم شاخص‌های مهم برای تحلیل میزان تسلط بازار بررسی می‌شوند. افزایش و کاهش هر کدام از آنها نشان‌دهنده حرکت جریان بازار است. هنگامی که Dominance هر یک تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد حالات مختلفی رخ می‌دهد که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.
دامیننس بیت کوین
نشان‌دهنده نسبت ارزش بازار این ارز به کل بازار ارزهای دیجیتال است. با گسترش صنعت ارزهای دیجیتال، تعداد آلت‌کوین‌ها روزبه‌روز در حال افزایش است به همین دلیل تسلط BTC به‌تدریج کاهش پیدا می‌کند.
بازار رمزارزها وابستگی زیادی با بیت کوین دارد و زمانی که پادشاه مارکت در یک جهت حرکت می‌کند، آلت‌کوین‌ها به‌شدت تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند. در زمان نگارش این مطلب (ژوئن ۲۰۲۳) ارزش کل بازار کریپتو بیش از ۱ میلیارد دلار است و BITCOIN سهم ۴۸.۵٪ از این بازار را دارد. Dominance را می‌توانید در نوار ابزار بالای کوین مارکت کپ مشاهده کنید. همچنین می‌توانید در تریدینگ ویو (Tradingview) با جستجوی عبارت “BTC.D” تسلط بیت کوین را مشاهده کنید.
دامیننس اتریوم
رشد دامیننس اتریوم در پی افزایش استفاده از قرارداد هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز دیفای (DeFi) رخ می‌دهد. بالارفتن سلطه آن، رشد قیمت رمزارز “ETH” را به همراه دارد. اتریوم به‌عنوان دومین رمزارز بازار، بخشی از تسلط بیت کوین را ربوده است و سهم ۱۹.۴٪ از بازار دارد. وقتی این عدد افزایش پیدا می‌کند یعنی استفاده از قرارداد هوشمند و DeFi رشد یافته است. در موقعیت‌های کاهشی هم نشان‌دهنده احساسات منفی بازار است و کاربران دید مثبتی به آن و سایر آلت‌کوین‌ها ندارند. در تریدینگ ویو با سرچ “ETH.D” می‌توانید دامیننس این رمزارز محبوب را مشاهده کنید.
دامیننس تتر
این عدد از تقسیم ارزش بازار تتر بر کل بازار کریپتو به دست می‌آید. افزایش این آن نشان‌دهنده بالا رفتن تعداد توکن‌های USDT در بازار و کاهش آن نشان‌دهنده کم شدن تعداد توکن‌های تتر در بازار است. مفهوم دامیننس تتر بسیار حائز اهمیت است زیرا رشد آن نشان‌دهنده فروش ارزهای دیجیتال توسط معامله‌گران و تبدیل آن به استیبل‌کوین تتر و ریزش آن نشان‌دهنده تبدیل این ارز به سایر ارزهای دیجیتال است.
فرمول محاسبه دامیننس چیست؟
برای به دست آوردن میزان دامیننس در بازار ارز دیجیتال، ارزش کل مارکت یک ارز دیجیتال نسبت به بازار کل دارایی‌های کریپتو سنجیده می‌شود. از فرمول زیر میتوان برای تعیین دامیننس تمام ارزهای دیجیتال استفاده کرد:
ارزش ارز دیجیتال موردنظر / کل ارزش بازار رمز ارزها * ۱۰۰
نحوه تشخیص روند دامیننس چیست؟
راه‌های مختلفی برای تشخیص روند دامیننس ارزهای دیجیتال وجود دارد. برای مثال، برای مشاهده نمودار‌های دامیننس ارز مورد‌نظرتان می‌توانید از پلتفرم‌های تحلیلی مثل TradingView استفاده کنید. در این پلتفرم نمودار‌های دامیننس ارزهای مختلف قابل مشاهده هستند.
به‌طور‌کلی، باید توجه داشته باشید که بیت کوین بزرگ‌ترین ارزش بازار را در میان ارزهای دیجیتال دارد. زمانی که روند دامیننس بیت کوین افزایش می‌یابد و در‌عین‌حال حجم معاملات آلت کوین‌ها کمتر می‌شود، دامیننس آلت کوین‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند.
آیا مفهوم دامیننس قابل اعتماد است؟
این مفهوم در بازار ارز دیجیتال بیانگر تسلط یک کوین در بازار کریپتوکارنسی است. هر چه میزان این شاخص بالاتر برود نشان‌دهنده نشان قدرت یک رمزارز است. یعنی معامله‌گران بزرگ و بیشتریدر حال خرید این کوین در حجم بالا هستند. هرچند که این شاخص نشان‌دهنده قدرت یک کوین است اما نباید فقط با در نظر گرفتن آن دست به معامله بزنید. بلکه از این کنار در کنار تحلیل تکنیکال و فاندامنتال بازار می‌توانید نسبت به آینده یک رمزارز تصمیم بگیرید.
