کلید خصوصی در بلاک چین و ارز دیجیتال چیست؟
چنانچه می خواهید وارد بازار ارز دیجیتال شوید یکی از مهم ترین مسائلی که باید به آن دقت کرد یادگیری مباحث امنیتی است. یکی از موارد امنیتی که باید به آن دقت کرد، حفظ کلید خصوصی کیف پول ارز دیجیتال است. هر کیف پول شامل دو کلید عمومی و خصوصی است که برای حفظ امنیت دارایی های دیجیتال بر روی هر کیف پول ارز دیجیتال وجود دارد. بنابراین تا انتهای مقاله با ایرانکس همراه باشید تا با مفهوم کلید خصوصی یا همان Private Key و مسائل مربوط به آن آشنا شوید.
کلید خصوصی چیست؟
کلید خصوصی (Private Key) رمزی مخفی است که عملکردی مانند رمز عبور در پورتال‌های مختلف دارد. در اصل کلید خصوصی رشته‌ای شامل اعداد و حروف است که برای اثبات مالکیت یک آدرس بلاکچین (مانند کیف پول) استفاده می‌شود. در ارزهای دیجیتال، از کلیدهای خصوصی علاوه بر اثبات مالکیت، به منظور امضای تراکنش‌ها نیز استفاده می‌شود.
یکی از جنبه‌های جدایی ناپذیر ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین و آلت کوین‌ها، کلید خصوصی آن‌ها است. این موضوع باعث ایجاد یک ساختار امنیتی بسیار قوی برای کاربر می‌شود که از دارایی آن در برابر عوامل مخرب و سرقت، محافظت می‌کند.
در اصل رمزارزها از طریق مجموعه‌ای از کلیدها و آدرس‌های دیجیتال کنترل می‌شوند که نشان دهنده مالکیت و نحوه کنترل مجازی آن‌ها است. هر کسی می‌تواند بیت کوین یا توکن‌های دیگر را به هر آدرس عمومی واریز کند. اما حتی اگر یک کاربر توکن‌هایی را در آدرس خود ذخیره کرده باشد، نمی‌تواند بدون کلید خصوصی به آن‌ها دسترسی داشته باشد.
کلید خصوصی(Private Key) ارز دیجیتال چیست؟
کلید خصوصی در واقع نوعی کریپتوگرافی است که به افراد این امکان را می‌دهد تا به ارزهای خود دسترسی داشته باشند. همچنین به کاربر اجازه می‌دهد تا امنیت سرمایه خود را حفظ کند. کلید خصوصی امکان دریافت و ارسال ارز دیجیتال را از یک کیف به کیف دیگر امکانپذیر می کند.
در واقع در ارزهای دیجیتال، از کلیدهای خصوصی نیز برای امضای تراکنش ها و اثبات مالکیت یک آدرس بلاک چین استفاده می شود. رمزی که برای کلید خصوصی استفاده می شود به صورت ترکیبی از حروف و اعداد بوده که کاملا محرمانه است. کلید خصوصی از طریق توابع هش و از روی رمزی که برای کیف پول خود انتخاب کرده ایم، بدست می آید. از طریق توابع هش ورودی های مختلف تبدیل به خروجی هایی با طول ثابت 256 بیتی می شود.
در صورتی که پسوردی که برای کلید خصوصی کیف پول ارز دیجیتال انتخاب می شود ساده بوده، احتمال هک شدن آن افزایش می یابد. بد نیست بدانید که کلید خصوصی از 51 کاراکتر کاملا تصادفی ساخته شده که شامل اعداد و حروف انگلیسی است. به دلیل پیچیده بودن طراحی آن امکان هک کردن وجود ندارد ولی لازم است تا از دزدیده شدن و یا گم شدن آن جلوگیری کنید چرا که با از دست رفتن کلید خصوصی محتوای کیف پول نیز از دست می‌رود.
این نکته را در نظر داشته باشید که توابع رمزنگاری در کیف پول های مختلف متفاوت بوده، بنابراین فرمتی که برای کلیدهای خصوصی وجود دارد در تمام کیف پول های ارز دیجیتال متفاوت است. در صورتی که کلید خصوصی کیف پول دیجیتال خود را فراموش کنید، به راحتی دارایی های دیجیتال خود را از دست می دهید.
بهتر است از کیف پول خود پشتیبانی گرفته و آن را در جای امنی نگهداری کنید زیرا در صورتی که کیف پول خود را از دست دهید می توانید به راحتی با استفاده از کلید خصوصی از کیف پول خود بک آپ گرفته و به کیف پول خود دسترسی داشته باشید.
کلیدهای خصوصی چگونه کار می کنند؟
کلید خصوصی یک عدد بسیار بزرگ است که در صنعت ارزهای دیجیتال مانند رمز عبور استفاده می شود. از کلیدهای خصوصی برای ایجاد امضاهای دیجیتالی استفاده می شود که به راحتی قابل تأیید هستند، بدون اینکه کلید خصوصی آشکار شود. کلیدهای خصوصی نیز در تراکنش های ارزهای دیجیتال به منظور نشان دادن مالکیت یک آدرس بلاک چین استفاده می‌شوند.</p>
چگونه کلید خصوصی را حفظ کنیم؟
راه‌های مختلفی برای حفظ کلید خصوصی کیف پول وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آن استفاده از کیف پول‌های کاغذی است. به این شکل که کلید خصوصی بر روی ولت‌ها کاغذی پرینت گرفته می‌شود و در کنار آن یک کد چاپ می‌شود. همچنین استفاده از کیف پول آفلاین به شما کمک می‌کند تا از کلید خصوصی خود محافظت کنید. شیوه کار با این گونه از نرم افزارها بدین شکل است که قسمتی برای حفظ کلید خصوصی در نظر گرفته شده است و از بخش آنلاین آن برای کلیدهای عمومی استفاده می‌شود.
با این گونه از نرم افزارها می‌توانید به صورت آفلاین تراکنش انجام داده و به صورت آنلاین ارز را انتقال بدهید. استفاده از کیف پول‌های گرم (HOT) نیز از دیگر راهکارهایی است که برای نگهداری کلید خصوصی استفاده می‌شود. در این شیوه کلید را بر روی سیستم‌های متصل به اینترنت ذخیره می‌کنند. نسخه کیف پول های گرم، می‌تواند شامل کیف پول دسکتاپی، کیف پول تحت وب و یا کیف پول تلفن همراه باشد. لازم به یادآوری است که کلیدهای خصوصی را می‌توان بر کیف
پول‌های سخت افزاری به شکل USB نیز ذخیره کرد.
تفاوت بین کلید عمومی و خصوصی
پابلیک کی را می‌توان به آدرس ایمیل یا شماره کارت بانکی و پرایویت کی را به رمز ورود به حساب ایمیل یا حساب بانکی تشبیه کرد. پس می‌توان Public Key را برخلاف Private Key بدون نگرانی در اختیار دیگران قرار داد تا برای ما رمز ارز ارسال کنند. کلید عمومی از روی کلید خصوصی ساخته می‌شود و در صورت گم کردن، مجددا قادر به بازیابی آن خواهیم بود، اما این عملیات دو طرفه نیست؛ نمی‌توان از روی کلید عمومی به کلید خصوصی رسید.
هدف اصلی پرایوت کی و پابلیک کی مشترک است: اطمینان از اینکه تراکنش توسط کاربر مربوطه انجام شده باشد و جعلی نباشد. اما این دو عنصر رمزگذاری علیرغم هدف مشترک، تفاوت‌های مهمی با هم دارند.
الگوریتم، مکانیزم و کارایی
در رمزگذاری کلید عمومی، باید دو کلید جداگانه برای رمزگذاری و رمزگشایی وجود داشته باشد. کلید خصوصی فقط برای صاحب کیف پول است اما کلید عمومی در دسترس همه افراد قرار دارد. یک کلید برای انتقال بین دو طرف درگیر در رمزنگاری کلید متقارن، لازم است. در واقع یک کلید خصوصی یکسان هم برای رمزگذاری و هم برای رمزگشایی اطلاعات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مکانیزم کلیدهای خصوصی به مراتب سریع‌تر از کلیدهای عمومی است. به این علت که پرایوت کی فقط به یک کلید نیاز دارد اما پابلیک کی مستلزم دو کلید است.
حریم خصوصی
کلید خصوصی باید به صورت محرمانه نگهداری شود و در اختیار هیچ فردی به جز صاحب کیف پول قرار نگیرد. اگر این کلید گم شود، به هیچ وجه امکان بازیابی وجود ندارد و فایل‌های رمزگذاری شده با آن (همان ارزهای دیجیتال) برای همیشه از دست می‌روند. معمولاً به خاطر سپردن این کلیدها دشوار است چون شامل شماره‌گذاری پیچیده هستند.
اما در هر حال امنیت پرایوت کی کاملاً به عهده صاحب والت است. به همین خاطر بهترین روش نگهداری کلید خصوصی، ذخیره آفلاین و تهیه بک آپ است. در مقابل، دسترسی به کلید عمومی برای همه کاربران مجاز است و باید امکان جستجوی آن وجود داشته باشد. ضمناً امکان گم شدنش هم وجود ندارد.
امضای دیجیتال
محتوای شبکه را می‌توان به صورت دیجیتالی با کلید خصوصی هر کاربر امضا کرد و سپس آن را با کلید عمومی کاربر تأیید کرد. اینکار ضمن تسهیل شناسایی فرستنده پیام یا تراکنش در شبکه تأیید می‌کند پیام توسط یک هویت قابل اعتماد ارسال شده است.
امضای دیجیتال فواید امنیتی متعددی دارد:
- احراز هویت: قانونی بودن پیام یا کاربر را ثابت می‌کند چون امکان جعل در سیستم وجود ندارد.
- عدم امکان نفی: فرستنده پیام بعد از ارتباط نمی‌تواند امضایش را انکار کند.
- تمامیت: امضا تضمینی برای دستکاری شده نبودن پیام دریافتی است.
رمزگذاری و رمزگشایی
محتوای پیام یا تراکنش با کلید عمومی کاربر رمزگذاری می‌شود و رمزگشایی آن فقط با کلید خصوصی همان کاربر امکانپذیر است. این تنها راه تبدیل و مشاهده پیام است.
رمزگذاری از دو طریق به امنیت تراکنش های ارز دیجیتال کمک می‌کند:
- حریم خصوصی: هیچگونه دسترسی بدون مجوز ممکن نیست. استفاده از کلید خصوصی که فقط در اختیار صاحب کیف پول قرار دارد نیز محرمانگی را تضمین می‌کند.
- تمامیت: فرایند رمزگذاری با یک کلید عمومی امن این اطمینان را به کاربران می‌دهد که پیام دریافتی دستکاری نشده است.
