لایه دوم اتریوم چیست؟
لایه دوم اتریوم (Ethereum Layer 2) مجموعه‌ای از راه‌حل‌ها و پروتکل‌هایی را شامل می‌شود که هدف آن‌ها بهبود مقیاس‌پذیری و کارایی شبکه اتریوم است. شبکه اتریوم به رغم قدرت بسیار بالایی که دارد، با چالش‌های قابل توجهی مواجه است که قابلیت استفاده طولانی‌مدت آن را تهدید می‌کند. این بلاکچین در بحث مقیاس‌پذیری و کارایی دارای محدودیت‌های ذاتی است. همین امر باعث ظهور راهکارهای لایه دوم اتریوم شد که کمک به سزایی به افزایش ظرفیت این شبکه می‌کنند؛ اما لایه دوم اتریوم دقیقا چیست و نحوه کار آن به چه صورت است؟ در این مقاله به این موضوع می‌پردازیم. همراه ایرانکس باشید.
پروتکل لایه ۲ اتریوم چیست؟
همانطور که می‌دانید، انجام تراکنش‌ها در شبکه اتریوم به زمان نسبتاً زیادی نیاز دارند و با افزایش تعداد کاربران، قاعدتاً تعداد تراکنش‌هایی که نیاز به تأیید دارند نیز بالا می‌رود. این امر به نوبه خود باعث افزایش کارمزد شبکه شده است و همچنین، بلاکچین اتریوم را با مشکلاتی نظیر مقیاس‌پذیری و کاهش کارایی و سرعت انجام تراکنش‌ها روبرو کرده است.
تیم توسعه‌دهنده اتریوم برای حل این مشکلات و سایر مسائل مرتبط با افزایش تعداد کاربران شبکه، پروتکل‌های لایه دوم اتریوم را معرفی کردند. در اینجا منظور از لایه دوم اتریوم، در واقع لایه‌ای است که در بالای شبکه اتریوم قرار دارد و با استفاده از قراردادهای هوشمند کار می‌کند. تاکنون پروژه‌های مختلفی برای حل مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم طراحی شده‌اند.
دلایل طراحی لایه دوم اتریوم چیست؟
در اصل دلیل طراحی لایه دوم مشکلاتی است که کاربران به صورت طبیعی در بستر شبکه با آن‌ها رو به رو می‌شوند. شبکه بلاکچین اتریوم با توجه به پیشرفتی که در سالهای اخیر داشته، میزبان پروژه‌های زیادی در زمینه‌های مختلف دنیای کریپتوکارنسی است و حتی در حال حاضر یکی از اصلی‌ترین بسترهای راه اندازی NFT یا توکن‌های غیر قابل تعویض به حساب می‌آید. همین موضوع باعث شده شبکه بسیار شلوغ شود؛ اما فناوری‌های اتریوم اجازه انجام و تایید بیش از 25 تراکنش را به کاربران نمی‌دهد.
همین موضوع باعث شد بسیاری از کاربران در انجام تراکنش‌ها دچار اتلاف وقت شوند و همین اتلاف وقت هزینه فی یا همان کارمزد را افزایش دهد. ابتدا پیشنهاد شد که یک سری نودهای قدرتمندتر، اما به تعداد کمتر در شبکه مستقر شوند که البته این موضوع ممکن بود به تمرکززدایی آسیب بزند. همچنین از طرفی نیاز بود که ایمنی و غیر متمرکز بودن ذات بلاکچین حفظ شود و به این ترتیب لایه دوم اتریوم به مرور طرح ریزی و ایجاد شد.
بهترین پروژه‌های لایه ۲ اتریوم در سال 2024
در سالهای اخیر، ارزهای دیجیتال لایه ۲ اتریوم یشرفت‌های قابل توجهی داشته‌اند و اکوسیستم آن را متحول کرده‌اند. محبوبیت این پروژه‌ها به دلیل گس فی پایین و همچنین، سرعت بالای تراکنش‌های آن‌ها است. بیاید نگاهی به این پروژه‌ها بیندازیم.
پالیگان (Polygon)
Polygon برجسته‌ترین راه حل لایه 2 برای مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم است که در صدر لیست بهترین ارزهای لایه دوم اتریوم جای می‌گیرد. این پروژه حدود ۳۵۰ هزار کاربر فعال روزانه دارد و از تراکنش‌های خیلی سریع، در حدود ۷۰۰۰ تراکنش در ثانیه (TPS)، پشتیبانی می‌کند . شبکه پالیگان چندی قبل از فناوری رول آپ مبتنی بر گواه دانش صفر رونمایی کرده است که کاملاً با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگاری دارد. MATIC توکن اصلی این پروژه بوده که در حال حاضر دارای ارزش بازار بیش از 6 میلیارد دلار است.
آربیتروم (Arbitrum)
آربیتروم با بیش از ۱۲۰ هزار کاربر فعال روزانه، یکی از توکن‌های مهم در این لیست است. این پروژه توسط Offchain Labs توسعه داده شده است و از فناوری رول آپ (Roll-up) استفاده می‌کند. رول آپ راه حلی برای بهبود مقیاس‌پذیری است که چندین تراکنش را در یک تراکنش ادغام می‌کند. این بدان معناست که اطلاعات تراکنش‌ها در یک لایه جدید ذخیره می‌شوند و سپس به لایه اصلی بازمی‌گردند.
مقیاس‌پذیری بالا و هزینه پایین تراکنش از ویژگی‌های مهم ارز دیجیتال ARB هستند. به لطف استفاده از فناوری رول آپ، تعداد بیشتری از تراکنش‌ها با هزینه کمتر و سرعت بیشتر بر روی بلاکچین اتریوم انجام می‌شوند.
ارزش بازار آربیتروم در حال حاضر حدود ۱.۲ میلیارد دلار است. ARB نماد توکن بومی شبکه آربیتروم است که کاربران می‌توانند از آن برای شرکت در تصمیم‌گیری‌های مربوط به این اکوسیستم نیز استفاده کنند. در حال حاضر، حدود ۱۲.۵ درصد از توکن‌ها در حال گردش هستند و آربیتروم به دنبال یک برنامه توزیع ماهانه است که در هر ماه از مارس ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۷، مقداری از توکن‌های باقیمانده به بازار عرضه خواهند شد.
اپتیمیسم (Optimism)
Optimism یکی از پروژه‌های برجسته کریپتو در لایه ۲ اتریوم است که کارایی و مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم را افزایش می‌دهد و بنیاد Optimism توسعه پروژه‌های مربوطه را عهده‌دار است.
در اینجا، فرض بر این است که هر تراکنش معتبر است؛ البته این به معنای پذیرش بی چون و چرای تراکنش‌ها نیست، بلکه هدف از انجام این کار، پذیرش سریع‌تر تراکنش‌ها و اعتبارسنجی آن‌ها است.
در این پروژه، راه حلی برای بهبود مقیاس‌پذیری به نام سوپرچین (Superchain) توسعه می‌یابد. سوپرچین شامل شبکه‌ای از زنجیره‌های OP Stack است که با مین نت اپتیمیسم و دیگر شبکه‌های لایه ۲ اتریوم ادغام شده‌اند. این امر باعث بهبود مقیاس‌پذیری و کارایی در زمینه فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال می‌شود.
ایمیوتبل ایکس (Immutable X)
Immutable X یک شبکه مستقل بر روی لایه ۲ اتریوم است. در واقع، ایمیوتبل ایکس بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده است، اما در لایه‌ای بالاتر از آن قرار گرفته و قابلیت‌های منحصربه‌فردی دارد. در این شبکه، سرعت انجام تراکنش‌ها، مقیاس‌پذیری (یعنی توانایی پذیرش و پردازش تعداد بیشتری از تراکنش‌ها) و انعطاف‌پذیری (یعنی قابلیت پشتیبانی از انواع مختلف فعالیت‌های رمزنگاری) اهمیت زیادی دارد.
این شبکه بستری مطمئن برای توسعه بازی‌های کریپتو نسل بعد است. Immutable X دارای مجموعه‌ای از امکانات و ابزارهای نوآورانه است که به علاقه‌مندان این امکان را می‌دهد تا به سادگی و بدون هیچ دردسری به دنیای بازی‌های کریپتو وارد شوند. در همین راستا، ایمیوتبل ایکس یک کیف پول بدون نقص و خودکار را ارائه می‌کند که فرآیند ورود به سیستم را برای علاقه‌مندان به بازی‌های کریپتو ساده‌تر و کارآمدتر می‌کند.
دی‌وای‌دی‌ایکس (dYdX)
dYdX یکی دیگر از بهترین ها است که از فناوری‌های مختلفی استفاده می‌کند تا تراکنش‌ها را خارج از زنجیره اصلی اتریوم انجام دهد. این امر سرعت انجام تراکنش‌ها را به مقدار زیادی افزایش و هزینه تراکنش‌ها را کاهش می‌دهد.
همچنین، دی‌وای‌دی‌ایکس یک بستر معاملاتی غیرمتمرکز (DEX) را ارائه می‌کند که کاربران می‌توانند به طور مستقیم از طریق کیف پول خود معاملات را انجام دهند. دی‌وای‌دی‌ایکس یک توکن بومی به همین نام نیز دارد که کاربران می‌توانند با استفاده از آن، هزینه تراکنش‌ها را پرداخت کنند و همچنین، در پیشنهادات حاکمیتی مشارکت داشته باشند.
لوپرینگ (Loopring)
Loopring یکی دیگر از بهترین پروژه‌های لایه ۲ اتریوم است که قابلیت پرداخت تسهیلات و نقل و انتقال غیرمتمرکز دارایی‌ها را فراهم می‌کند. لوپرینگ علاوه بر اینکه به حل مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم کمک کرده، باعث تسهیل فرآیند توسعه صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) نیز شده است.
این پروژه در سال ۲۰۱۹ و به سرپرستی یکی از مهندسان نرم‌افزار سابق شرکت گوگل، گری وانگ، راه‌اندازی شد. لوپرینگ با استفاده از تکنولوژی رول آپ گواه دانش صفر، تمرکززدایی بیشتر را تضمین می‌کند و می‌تواند تا حدود ۲،۰۲۵ تراکنش در ثانیه را پردازش کند.
شیبا اینو (Shiba Inu)
شیبا اینو یکی از بزرگترین میم کوین‌های بازار است که با رشد چند صد هزار درصدی خود در چند سال اخیر، به تیتر اول اخبار دنیای رمز ارزها تبدیل شد. توسعه‌دهندگان این توکن همواره در تلاش بوده‌اند تا وابستگی به زنجیره اصلی اتریوم را کاهش دهند.
همچنین، تیم توسعه‌دهنده این توکن همواره به دنبال یافتن راهی برای تثیبت و رشد ارزش توکن خود بوده‌اند. راه‌اندازی شبکه لایه دوم این پروژه به نام شیباریوم (Shibarium) گامی مهم در این راستا تلقی می‌شود.
منتل (Mantle)
آخرین گزینه در لیست برای سرمایه‌گذاری، منتل است. Mantle یک اکوسیستم بسیار غیرمتمرکز با قابلیت مقیاس‌پذیری بالا است. این پروژه با انجام معاملات گروهی و همچنین، جدا کردن لایه‌های دسترسی به داده‌ها از طریق رول آپ اتریوم، هزینه تراکنش‌ها را تا حدود ۸۰ درصد کاهش می‌دهد.
تاثیر راهکارهای لایه دوم اتریوم چیست؟
راه‌حل‌های لایه دوم اتریوم می‌توانند با تخلیه تراکنش‌ها از شبکه اصلی، باعث تغییر در پویایی اقتصادی اتریوم شوند. همچنین آن‌ها می‌تواند بر انگیزه‌ها برای اعتبارسنجی در شبکه اتریوم تأثیر بگذارد، دینامیک استیکینگ (Staking) را تغییر دهد و به طور بالقوه بر ارزش اتریوم تأثیر بگذارد. در عین حال آن‌ها فرصتی برای کشف قیمت و تجربه کاربری بهتر در شبکه اتریوم را ارائه می‌دهند.
راه‌حل‌های لایه ۲ به اتریوم اجازه می‌دهند تا به طور مؤثر مقیاس‌پذیر شود، از برنامه‌های کاربردی نوآورانه پشتیبانی کند و به حفظ موقعیت خود به عنوان یک رهبر در فضای بلاک چین کمک کند.
دیدگاه‌ها